Prestatieafspraken, wat zijn dat eigenlijk?
Woningcorporaties, gemeenten en huurdersorganisaties overleggen jaarlijks met elkaar over prestatieafspraken. Dat schrijft de Woningwet, die sinds 1 juli 2015 van kracht is, voor. Prestatieafspraken zijn afspraken die ervoor moeten zorgen dat volkshuisvestingdoelen bereikt worden.
Maar wat is volkshuisvesting denkt u misschien?
Volkshuisvesting gaat over de vraag hoe wordt iedereen gehuisvest en zijn er voldoende, goede woningen.
Een belangrijke achterliggende gedachte bij het maken van prestatieafspraken is dat samenwerking nodig is om de volkshuisvestingsdoelen te bereiken.
In de prestatieafspraken leggen de woningcorporaties, gemeenten en huurdersorganisaties vast wat de plannen voor het woningbeleid zijn voor de komende jaren. Bijvoorbeeld over nieuwbouw van sociale huurwoningen.
De Kernen is werkzaam in zes gemeenten. Druten, West Betuwe, West Maas en Waal, Wijchen, Maasdriel en Zaltbommel. Deze laatste 2 gemeenten maken samen als Bommelerwaard prestatieafspraken.
In totaal kennen we dus 5 verschillende prestatieafspraken in ons gebied waar ook steeds andere partijen zoals de in dat gebied werkzame corporaties en huurdersorganisaties onze gesprekspartner zijn naast De Kernen.
Onze inbreng
We hebben het werkplan 2023 vastgesteld en van daaruit de voor 2024 en verder gewenste prestatieafspraken beschreven. Met deze punten gaan wij in 2023 het gesprek aan met de gemeenten en De Kernen. Hopelijk herkent u in 2024 in de afspraken veel van onze punten!
Thema Voldoende sociale woningen om de vraag van de doelgroep nu en in de toekomst te bedienen
- Aanbod per dorpskern voor elke levensfase
Voor huurders is het belangrijk dat in elke dorpskern aanbod voor elke levensfase is. Oftewel woningen voor jongeren, gezinnen, alleenstaanden, tweepersoonshuishoudens, ouderen en mensen die hulp nodig hebben bij het wonen. Huurders die hun hele leven in een dorpskern willen blijven moeten dat ook kunnen, die moeten niet gedwongen worden te verhuizen en zo hun sociale contacten, hulp, gezelligheid, dagelijkse gang van zaken kwijt te raken. De hele maatschappij is erbij gebaat als mensen in hun eigen netwerk kunnen blijven, mensen kunnen elkaar mantelzorg bieden, zorgkosten zijn te besparen als mensen niet in de eenzaamheid komen om maar een paar voorbeelden te noemen.
- Doorstroming bevorderen
Er is een woningtekort, veel mensen zijn op zoek naar een woning, wachttijden lopen op. We horen dat veel ouderen wonen in een te grote woning met een tuin die ze nauwelijks meer kunnen onderhouden. Ze willen wel verhuizen maar weten niet hoe dit voor elkaar te krijgen of zien er tegenop. Overal in het land zien we projecten om ouderen te helpen te verhuizen naar een kleinere, geschiktere woning om zodoende weer een gezin te kunnen helpen. De doorstroming bevorderen is dan ook een belangrijk onderwerp van gesprek met De Kernen en de gemeenten in 2023 zodat er meer woningen vrijkomen en er dus meer mensen geholpen kunnen worden (waaronder de starters).
- Meer aanbod voor starters
Daarnaast willen wij in 2023 met De Kernen het gesprek aangaan hoe er meer aanbod kan komen voor de starters. Kunnen er meer woningen via loting worden aangeboden voor deze doelgroep? Kunnen er tijdelijke (flex) woningen geplaatst worden waar jongeren met behoud van hun inschrijftijd in ieder geval 5 jaar kunnen blijven wonen en welk contract verlengd kan worden als blijkt dat na die 5 jaar de starter/jongere geen andere woning heeft kunnen bemachtigen. Of kunnen bevriende jongeren met een friends contract een woning huren? Dit soort oplossingen, daar willen we het gesprek over voeren.
- Voldoende aanbod om “reguliere” en bijzondere doelgroepen te huisvesten met oog voor diverse, vitale wijken
Het vinden van een passende en betaalbare woning is voor veel mensen moeilijk. Voor mensen die zich in een kwetsbare positie vinden, zoals bijvoorbeeld dak- en thuislozen, statushouders of mensen die uitstromen uit een intramurale instelling, is de uitdaging nog groter. Daarom heeft het Rijk aangegeven dat binnen Nederland een betere verdeling moet komen als het gaat om het aantal sociale huurwoningen in de woningvoorraad. Het streven is dat alle gemeenten naar 30% sociale huurwoningen toegroeien. Daarbij groeit de bijzondere doelgroep. De taakstelling voor 2023 is meer dan verdubbeld tov 2022. Dit vertaalt zich veelal in druk op de woningmarkt of in ieder geval op bepaalde delen van het woningaanbod door passend toewijzen. Wij maken graag afspraken over het percentage toe te wijzen aan de bijzondere doelgroepen en de spreiding over de kernen en wijken om de vitaliteit te behouden.
Thema Betaalbare woonlasten/Betaalbaarheid
Vorig jaar werd heel duidelijk dat de betaalbaarheid onder druk staat. Stijgende energiekosten, hoge inflatie, veel mensen die aangewezen zijn op de voedselbank et cetera. Wij streven naar betaalbare woonlasten voor alle huurders. Huur, servicekosten, energielasten én lokale belastingen gezamenlijk moeten betaalbaar zijn.
- Lage gemeentelijke lasten voor de sociale huurders
De gemeenten zorgen voor betaalbare belastingen voor de sociale huurders al dan niet door middel van kortingen voor de doelgroepen - Participatie huurders met een smalle beurs
De Bewonersraad vindt het belangrijk dat iedereen kan meedoen. Kinderen met gevulde broodtrommels naar school, ouderen die gezonde maaltijden kunnen eten, kinderen die kunnen sporten et cetera. We vragen de gemeente omwille van de sociale cohesie en leefbaarheid om te kijken naar deze doelgroep. Daarnaast zien wij graag dat De Kernen insteekt op sociale cohesie in de wijken en in dorpskernen sociale activiteiten organiseert en/of faciliteert.
Thema Duurzaamheid
Om te komen tot een CO2-neutrale voorraad is veel inspanning vereist van De Kernen, maar ook van de huurders, gemeente en omwonenden.
- Voorlichting om duurzaam gedrag te stimuleren
Het klimaat is belangrijk voor ons en de toekomstige generaties. Wij hopen dan ook dan een ieder zijn steentje bijdraagt. Bijvoorbeeld door te letten op stookgedrag, groene(re) tuinen aan te leggen, minder lang te douchen, ledlampen te gebruiken et cetera. Voorlichting hoe bewust om te gaan met energie en hoe de veranderingen in het klimaat meer de baas te zijn, blijft belangrijk. De Bewonersraad zal hierin zelf haar steentje bijdragen door voor te lichten en initiatieven van huurders te stimuleren, maar vraagt ook van De Kernen en de gemeenten om met regelmaat hier voorlichting op te geven aan de huurders en duurzaam gedrag te stimuleren. Omdat ons gebleken is dat geld vaak de motor is voor duurzamer leven vragen wij De Kernen goed inzichtelijk te maken wat bepaalde maatregelen aan besparing teweeg kunnen brengen om zo ook deze mensen mee te krijgen in de verduurzaming.
Extra aandacht vragen wij van De Kernen en de gemeenten voor de communicatie met anderstaligen.
- Groene tuinen en woonomgeving
Huurders worden door de Kernen en de Bewonersraad gestimuleerd groene tuinen aan te leggen. Van de gemeente vragen we voldoende openbaar groen om verstening tegen te gaan.
- Regenwater hergebruiken
Gemeenten en De Kernen passen de afvoer van het regenwater bij groot onderhoud aan zodat het regenwater niet meer op het riool wordt geloosd en onderzoeken de mogelijkheid om regenwater te gebruiken voor toiletgebruik en andere mogelijkheden.
- Hittestress tegengaan
Wij dringen bij De Kernen aan op een beleid inzake hittestress waarbij goed oog is voor de gezondheid van de huurders.
Thema leefbare buurten
Leefbare buurten worden steeds belangrijker in onze ogen. Door passend toewijzen hebben mensen minder keuze en is de instroom in bepaalde wijken qua inkomen eenzijdiger en daarnaast zien we de zorgvraag toenemen.
- Draagkrachtige wijken en goede begeleiding mensen met zorgvraag
Er komen steeds meer mensen met een zorgvraag in de wijken wonen. Allereerst is balans per dorpskern en wijk hierin een belangrijke, kijk naar de draagkracht van het dorp/de wijk. Voor de huurders is het daarnaast van belang dat deze mensen de juiste begeleiding krijgen, dat er voldoende mensen in de wijk aanwezig zijn om verward of ongewenst gedrag te zien en er actie op te ondernemen. De Kernen, de gemeenten en zorgorganisaties dienen gebruik te maken van elkaars kennis en analyses. Zie het welzijn van de wijk als een gezamenlijke opdracht en gebruik elkaars ogen en oren, elkaars momenten achter de voordeur, en elkaars expertise.
- Goede en veilige woonomgeving
Van de gemeente én De Kernen vragen wij voldoende waarborg van een goede woonomgeving. Goed onderhouden stoepen, voldoende buitenverlichting, veilige achterpaden.
- Acteren op onveilige situaties rondom kwetsbare huurders
De Kernen en zorgorganisaties acteren op overlast en onveilige situaties rondom kwetsbare huurders. De Kernen, zorgpartijen en de gemeenten maken goede afspraken over persoonlijke begeleiding.